Phố Hiến mùa nhãn

. Phố Hiến ở cạnh đấy, phía Đông Nam. Đến Hưng Yên vào cuối mùa xuân hay cuối mùa hạ là thích hơn cả (vì cuối mùa xuân có hoa nhãn, mùa hạ thì nhãn chín).

Hưng Yên vốn từng mệnh danh là “thủ đô” nhãn của cả nước. Bởi xứ sở này là rừng nhãn, còn nhiều cây nhãn tổ, nhãn quý. Ngay trước cửa chùa Hiến cổ kính vẫn còn 1 cây nhãn Tiến Vua hơn 300 tuổi. Khi mùa xuân về hoa nhãn vàng rực, chi chít trên vòm lá như triệu triệu ở sao li ti. Hoa nhãn thơm ngọt. Mật ong cất từ hoa nhãn là mật ong hảo hạng.

Trên khắp mọi miền đất nước đều có nhãn. Nhưng nhãn nhiều, ngon, được coi là đặc sản vẫn là nhãn trồng trên đất Hưng Yên. Độ ngọt và nhiều nhất lại là khu vực Phố Hiến. Nhà bác học Lê Quý Đôn từng ca ngợi: “… Mỗi lần bỏ vào miệng thì tận trong răng lưỡi đã nảy ra vị thơm tựa như nước thánh trời cho”. Phải chăng chất đất ở Phố Hiến phù hợp có nhãn, cũng như cà phê, hồ tiêu trồng trên đất Tây Nguyên, vải thiều ở Thanh Lâm, Thanh Hà (Hải Dương).

Khác có nhiều cây đặc sắc khác, nhãn Hưng Yên có tới 36 loại: Nhãn các con phố phèn, nhãn cùi, nhãn trọc, nhãn bàm bàm, nhãn thóc, nhãn nước, nhãn gỗ, nhãn điếc… Nhưng nhãn lồng vẫn là loại nhãn được khen là ngon hơn cả. Vì thế nên khi chín, xưa người ta thường đan lồng bằng nứa, tre để bảo vệ cho khỏi bị chim chuột, con dơi đến ăn khi nhãn vẫn còn ở trên cây.

Năm nay Hưng Yên lại được mùa nhãn: cây nào, cành nào cũng trĩu quả, mật ngọt căng đầy, như muốn níu chân du khách khi đến Phố Hiến và khi tạm biệt mảnh đất này không ai khi chia tay lại không có trong làn, túi xách của mình các ký nhãn lồng đượm tình người, tình đất để làm quà biếu KH bè, người thân.Lê Hồng