Hứa hẹn nhiều từ chương trình phổ thông mới

Ngày 15-9, ở Hà Nội, GS Nguyễn Minh Thuyết, Tổng Chủ biên Chương trình giáo dục phổ thông mới, đã có buổi thuyết trình về những vấn đề liên quan đến chương trình giáo dục này.

Giao quyền cho giáo viên

Theo GS Nguyễn Minh Thuyết, so có chương trình hiện hành, những môn học trong chương trình mới chú trọng việc hình thành và phát triển năng lực cho người học, độc đáo là năng lực tiến hành kiến thức, kỹ năng đã học được vào giải quyết vấn đề của thực tiễn.

Phương pháp giáo dục sẽ không còn lối dạy truyền thụ kiến thức 1 chiều, thầy giảng trò nghe, thầy đọc trò chép như truyền thống. Theo chương trình mới, giáo viên chỉ là người khơi gợi, giải đáp để học sinh tự khám phá ra ý nghĩa bài học. Giáo viên phải tổ chức, động viên học sinh làm việc, thảo luận nhóm, trình bày ý nghĩ của mình. Nội dung dạy học được tích hợp ở những bậc học thấp và phân hóa dần ở những bậc học cao hơn.

Tổng Chủ biên Chương trình giáo dục phổ thông mới cho biết chương trình giáo dục chú trọng thực hành, vận dụng kiến thức để giải quyết vấn đề trong học tập và cuộc sống. Thông qua những biện pháp, hình thức tổ chức giáo dục phát huy tính chủ động và tiềm năng của mỗi học sinh. Chương trình sẽ được tiến hành tuần tự trong từng cấp học, từ năm học 2019-2020 đối có lớp 1, những năm học sau lần lượt có những lớp còn lại.

GS Nguyễn Minh Thuyết thừa nhận những nhược điểm của đội ngũ giáo viên giai đoạn này như thụ động, chậm đổi mới nhưng ông cho rằng lý do không đến từ giáo viên mà do nhữngh quản lý. “Hiện nay, nhữngh quản lý của chúng ta đang khiến giáo viên co mình lại, thụ động có công việc, trong khi chính mình giáo viên họ không hề muốn bởi thế. Chương trình phổ thông mới này sẽ giao quyền tự chủ rất cao cho giáo viên” – GS Thuyết nhấn mạnh.

Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có những bước dự tính rất căn bản, trong đấy giao cho 8 trường sư phạm trọng tâm trên cả nước triển khai đào tạo giáo viên theo chương trình mới, đổi mới nhữngh đào tạo; tổ chức tập huấn trực tiếp, tập huấn trực tuyến cho đội ngũ giáo viên. Chưa có sự nhữngh tân nào về phương thức thi tốt nghiệp và tuyển sinh đại học cho đến năm 2020.

Cạnh tranh về sách giáo khoa

Trao đổi về “1 chương trình – nhiều bộ sách giáo khoa (SGK)”, GS Nguyễn Minh Thuyết ủng hộ việc này và dẫn chứng nhiều nước trên địa cầu đã thực hiện, giáo viên và học sinh có quyền chọn lọc. “Một chương trình – nhiều bộ SGK sẽ huy động được trí lực của xã hội trong việc viết SGK, những nhóm tác giả tranh giành nhau, nâng chất lượng. Các nhà xuất bản cũng sẽ tranh giành để có được sản phẩm tốt nhất” – GS Thuyết nói.

Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận có 1 số tồn ở trong việc triển khai 1 chương trình – nhiều bộ SGK. Có hiện trạng 1 số đơn vị đi vận động để sử dụng bộ SGK này hay bộ SGK kia; hay việc lãnh đạo sở, lãnh đạo nhà trường bị “tác động” trong việc chọn lọc hay “ép” phụ huynh mua SGK…

Do đấy, GS Thuyết cho rằng cần phải có những quy định về mặt pháp luật để chấn chỉnh hiện trạng này, đưa việc chọn lọc SGK trở về đúng mục đích ban đầu. Nghị quyết 88 của Quốc hội nêu rõ việc chọn lọc bộ SGK nào sẽ dựa trên ý kiến tập thể của giáo viên và phụ huynh học sinh chứ không phải do sở giáo dục địa phương chọn lọc.

GS Nguyễn Minh Thuyết rất tâm đắc có việc ở nhiều nước trên địa cầu, học sinh và gia đình không phải mua SGK, không phải có sách về nhà vì nhà trường đã dự tính đầy đủ. Tuy nhiên, ở Việt Nam, do bài toán chi phí nên khó thực hiện; còn hệ thống thư viện trong nhà trường thì đang teo tóp, không phát huy được vai trò.