Hải Phòng xây dựng các KCN thu hút FDI

Đến nay, 7 khu công nghiệp (KCN) có qui mô lớn đã giúp Hải Phòng trở thành 1 thành phố cảng biển phát triển mạnh, là 1 điểm sáng của nền kinh tế đất nước.

Ở cửa ngõ TP. Hải Phòng, đi trên Quốc lộ 5, ai cũng thấy 1 KCN tân tiến, quy hoạch, quy chuẩn rất thông thoáng trên thảm cỏ xanh rờn. Đó là KCN Nomura của nhà đầu tư Nhật Bản thi công và điều hành từ năm 1994, 1 KCN thuộc loại Thứ nhất của Hải Phòng và cả nước.

Gần 30 năm đã qua, ít ai biết rằng trên nền KCN tân tiến này là đất ruộng nguyên sơ trồng lúa và chen dày mồ mả của cư dân địa phương qua nhiều đời.

Khi Việt Nam ban hành Luật Đầu tư nước ngoài, đấy là 1 luồng gió mới trong bối cảnh kinh tế tập trung, quan liêu bao cấp mấy chục năm ròng, bởi thế không phải mọi việc đều suôn sẻ.

Ký ức của GS. Nguyễn Mại, khi đây là Phó Chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước về hợp tác và đầu tư (SCCI), nay là Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài của Việt Nam, cho chúng ta ngược dòng thời gian. Ông Nguyễn Mại còn nhớ, trong 3 năm từ 1988-1990, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Việt Nam chỉ vỏn vẹn chưa đầy 1 tỷ USD, nghĩa là mỗi năm Việt Nam chỉ lôi kéo được đôi ba trăm triệu USD vốn FDI!

Năm 1994, Chủ tịch Tập đoàn Nomura (Tập đoàn chứng khoán lớn nhất Nhật Bản), ông Tabuchi, đã mời GS. Nguyễn Mại sang tham quan Nhật Bản, vừa để trình làng về tiềm lực kinh tế của Nomura, vừa là thông qua GS. Nguyễn Mại nghiên cứu chính sách bán hàng lôi kéo đầu tư nước ngoài của Việt Nam. Chỉ sau chuyến thăm dao động 1 tuần, ông Tabuchi đã cùng nhiều cùng sự chủ chốt của Tập đoàn Normura bay sang Việt Nam để nghiên cứu chính sách bán hàng đầu tư vào KCN.

Công bằng mà nói, thời kỳ đây, Hải Phòng là địa phương rất năng động. Đích thân Chủ tịch UBND Thành phố, ông Đào An, đã cùng GS. Nguyễn Mại gặp và thuyết phục, mời ông Tabuchi đến Hải Phòng nghiên cứu môi trường đầu tư của Hải Phòng.

Tuy nhiên, đấy mới là “vạn sự khởi đầu nan”. Với môi trường đầu tư mới hé mở như năm 1994, thực ở chưa có, bí kíp cũng không, làm cái gì cũng vướng (ta thì hàng “núi” thủ tục, chính sách bán hàng, đối tác thì áp đặt tư duy của họ…), bởi thế việc triển khai KCN không hề thuận lợi.

Khó khăn, cản trở từ việc giải tỏa mặt bằng, nào là đất thu hồi, đền bù, áp giá cho nông dân, nào là hóa giải cho cả “tâm linh” di dời hàng trăm ngôi mộ cho đến việc có cả ý kiến không muốn cho Normura vào khu đất này vì lo “an ninh, quốc phòng”…

Còn phía Nomura, họ cũng đặt ra không ít điều kiện đầu tư KCN theo nguyên tắc Nhật Bản mà khi đây, ta còn rất bỡ ngỡ!…

Hệ quả là 10 năm sau khi nhận giấy phép đầu tư, KCN giậm chân ở chỗ, thưa thớt vài nhà đầu tư Nhật vào thuê nhà xưởng khiến không ít người của cả hai bên nản lòng. Qua “ngưỡng” năm 2005, người ta bắt đầu thấy hiện diện trong KCN này một số DN may mặc và một số DN kiểu này càng ngày càng nhiều lên. Tỉ lệ lấp đầy được cải thiện dần, nhưng tiêu chí đặt ra ban đầu hình như không còn trọn vẹn!

Nhìn lại cả quá trình, Nomura đã bỏ lỡ thời cơ lôi kéo một số DN có tiềm năng kinh tế hơn hẳn 1 số DN đang đầu tư ở đấy. Ðối tác Nhật Bản thừa nhận hạn chế của mình và không tiếp tục đầu tư GĐ 2 theo lời mời gọi của Hải Phòng nữa…

Các KCN-thành phố tỏa sáng

Thế nhưng Hải Phòng vẫn kiên nhẫn lôi kéo đầu tư nước ngoài và triển khai thêm nhiều KCN mới khác trên tinh thần rút ra bài học bí kíp từ Nomura để phát triển.

Đến nay, 7 KCN có qui mô càng về sau càng lớn đã giúp Hải Phòng trở thành 1 thành phố cảng biển phát triển mạnh, là 1 điểm sáng của nền kinh tế quốc gia.

Khởi đầu là KCN Nomura qui mô 153 DN , ưu tiên phát triển một số ngành công nghệ cao, công nghệ điện tử. Với địa điểm thuận lợi, nằm dọc Quốc lộ 5, ngay ngã ba Quán Toan, hệ thống cơ sở hạ tầng hoàn chỉnh, KCN Nomura rất thích hợp có một số công ty công nghiệp nhẹ, ít ô nhiễm môi trường.

Tiếp đây là KCN Đồ Sơn. Đây là KCN có vốn đầu tư của Hong Kong (Trung Quốc) ở miền Bắc. Tính đến nay, KCN đã lôi kéo hơn 30 nhà đầu tư lớn nhỏ đến từ một số quốc gia và vùng lãnh thổ như Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Trung Quốc, Hong Kong vào đầu tư thi công nhà máy, lôi kéo hàng nghìn lao động địa phương và một số tỉnh, thành phố kế bên.

KCN Nam Cầu Kiền ở huyện Thủy Nguyên, qui mô 263,32 ha. Đây là KCN có địa điểm tốt, dễ dàng về giao thông, cơ sở hạ tầng tân tiến tạo điều kiện thuận lợi cho việc lưu thông giao thông thủy bộ. Bên cạnh đây, KCN có chính sách bán hàng thuê đất quyến rũ đối có một số bạn muốn xây nhà xưởng. Diện tích đất cho thuê linh hoạt, thích hợp có một số dự án đầu tư lớn cũng như một số nhu cầu cho thuê khác là điểm lôi kéo của KCN có một số nhà đầu tư.

Đặc biệt, KCN Tràng Duệ trên địa bàn huyện An Dương, qui mô 600 ha, được thi công theo mô hình công trình kiến trúc tân tiến gồm: Khu công nghiệp – Khu thành phố – Khu vui chơi vui chơi và dịch vụ. Hiện ở, Tràng Duệ là KCN lôi kéo được dự án đầu tư có qui mô lớn nhất vào Hải Phòng.

KCN – thành phố Tràng Cát có qui mô 900 ha, là 1 mô hình mới bao gồm: KCN công nghệ cao – Khu thành phố – Khu vui chơi vui chơi – Khu villa lấn biển tạo 1 môi trường sống và làm việc hiệu quả, đặc sắc. Với địa điểm hướng ra biển cùng dịch vụ tân tiến, tiện nghi tạo thêm điểm nhấn thành phố cho thành phố cảng cũng như thêm 1 điểm vui chơi, vui chơi, thưởng ngoạn, lôi kéo du khách trong và ngoài nước đến có Hải Phòng.

KCN Đình Vũ có qui mô rất lớn, tới 1.463 ha, nằm ngay trong bán đảo Đình Vũ – trên hạ lưu sông từ Hải Phòng thông ra biển, trên thềm lục vị thếnh Bắc Bộ. Đây là KCN đồng bộ, được kiến trúc xuất sắc, cung cấp cho nhà đầu tư 1 cơ sở hạ tầng vững chắc.

Lớn nhất là KCN VSIP, có qui mô 1.600 ha. VSIP Hải Phòng hướng đến lôi kéo đầu tư một số ngành công nghiệp sạch như công nghệ tài liệu, điện tử và dược phẩm. KCN này là 1 khu liên hợp bao gồm một số khu như trọng điểm tài chính, thương mại, mua sắm, khách sạn và trọng điểm y tế.

Nhìn lại chặng các con phố đã qua, GS. Nguyễn Mại cho rằng thành công của Hải Phòng nói riêng và cả nước nhìn chung trong lôi kéo vốn FDI chính là nhờ tư duy đổi mới trong việc thi công và liên tục đã đi vào hoạt động Luật Đầu tư nước ngoài, để đến nay, Việt Nam có 1 bộ luật tiến bộ, cởi mở và thuộc loại quyến rũ nhất có một số nhà đầu tư trong khu vực.

Đến thời điểm này, sau 30 năm lôi kéo đầu tư nước ngoài, Việt Nam đã gặt hái mùa vàng có hàng nghìn dự án vốn FDI từ năm châu, bốn biển, hằng năm lôi kéo vài chục tỷ USD vốn đầu tư, hàng trăm KCN và khu kinh tế đã mọc lên khắp cả nước…

Riêng ở Hải Phòng, lũy kế đến 31/12/2017, một số KCN, khu kinh tế đã lôi kéo được 251 dự án FDI có tổng vốn đầu tư 11,382 tỷ USD và 118 dự án DDI có tổng vốn đầu tư 94.757 tỷ đồng.