(ĐIỀU TRA) Lao động Việt kêu cứu từ đất khách (*): Cơ quan chức năng nói gì?

Tại sao bà Trần Thị Hoàng Phương, Giám đốc Công ty Youko, có dấu hiệu lừa đảo hàng trăm nạn nhân, có số tiền hàng chục tỉ đồng nhưng vẫn chưa bị xử lý? Đem các câu hỏi này đến cơ quan tính năng, chúng tôi nhận được nhiều điều bất ngờ.

Quyết định gây bức xúc

Như Báo Người Lao Động đã tài liệu, tháng 4-2015, bà Trần Thị Hoàng Phương đã bị khởi tố trong vụ án “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”, biểu hiện qua Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 06 và Quyết định khởi tố bị can số 43 của Cơ quan CSĐT Công an TP HCM. Thế nhưng, tháng 8-2017, 1 số nạn nhân nhận được Thông báo số 3410 từ Công an TP HCM có nội dung: “Ngày 3-8-2017, VKSND TP HCM đã ra chọn lọc hủy bỏ Quyết định khởi tố vụ án hình sự số 06 và Quyết định khởi tố bị can số 43 đối có bà Trần Thị Hoàng Phương”.

Các nạn nhân đến Báo Người Lao Động tố cáo Công ty Youko Ảnh: GIANG NAM

Theo VKSND TP HCM, bà Trần Thị Hoàng Phương có ký “Giấy cam đoan giải đáp ra mắt kết nối việc làm” có 14 người do ông Đinh Thanh Bình đại diện để họ sang Nhật Bản lao động. Tuy nhiên, do chính quyền Nhật Bản chưa cấp giấy tư 1 sốh lưu trú nên dẫn đến quá hạn, từ đó các người lao động có đơn tố cáo bà Trần Thị Hoàng Phương. Sau đó, bà Phương đã tích cực trong việc hoàn trả tiền cho người lao động… Vì vậy, mối quan hệ giữa bà Phương và các người lao động là dân sự, không có dấu hiệu tội phạm.

Về chọn lọc này, 1 số nạn nhân cho rằng VKSND TP HCM đã phân tách sai lệch về vụ việc. Công ty Youko không có giấy phép làm việc trong lĩnh vực xuất khẩu lao động nhưng vẫn nhận tiền để đưa người sang Nhật Bản là trái phép. Thế nhưng, VKSND TP lại khẳng định việc ký giấy cam đoan giải đáp ra mắt lao động bằng hình thức người lao động ký hợp đồng trực tiếp có nhà máy nên việc nhận tiền là đúng!

Trong lập luận của mình, VKSND TP còn cho rằng số tiền 1 số bị hại đóng, bà Phương đã kinh phí cho 1 số khoản như mua vé máy bay, phí hồ sơ, visa, khách sạn… nên chẳng thể đòi lại được. Nhưng trên thực ở, tổng số tiền cho 1 số dịch vụ này chỉ vào dao động 27 triệu đồng mỗi người. Trong khi đó, bà Phương đã nhận của 1 số nạn nhân từ 150 đến 200 triệu đồng.

Ngoài ra, không biết dựa vào đâu mà VKSND TP khẳng định bà Phương đã tích cực trong việc hoàn trả tiền cho 1 số bị hại, trong khi thực ở đến thời điểm này, nhiều nạn nhân vẫn chưa nhận lại tiền từ bà Phương.

Luật sư Đặng Anh Đức, Giám đốc Công ty luật Đặng và Cộng sự, cho rằng nguồn gốc mà VKSND TP HCM đưa ra khi chọn lọc hủy bỏ Quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối có bà Trần Thị Hoàng Phương là thiếu cơ sở. “Theo tiêu chuẩn, sau khi nhận được văn bản đề nghị phê duyệt khởi tố bị can, khởi tố vụ án, VKSND phải kiểm tra mọi chứng cứ có liên quan của vụ án, tham khảo kỹ quy trình điều tra của Cơ quan CSĐT để tránh bỏ lọt tội phạm… Thế nhưng, các gì mà Báo Người Lao Động đã phản ánh thì rõ ràng VKSND TP HCM ra chọn lọc bởi thế là quá vội vàng” – luật sư Đức nhận định.

Có sự chống lưng?

Theo các phản ánh của 1 số nạn nhân, chúng tôi đến gặp trung tá Hồ Thị Bích Thuận – hiện là Đội phó Đội 8, Phòng CSĐT tội phạm về trật tự xã hội (PC45) Công an TP HCM – để nghiên cứu sự việc. Bà Thuận cho biết mình là người theo vụ án ngay từ đầu và hiện không còn trách nhiệm gì nữa vì VKSND TP HCM đã hủy chọn lọc khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối có bà Trần Thị Hoàng Phương.

Trả lời câu hỏi của chúng tôi rằng vì lý do gì 1 số nạn nhân ngày 1 nhiều, chưa lấy lại được tiền nhưng bà Trần Thị Hoàng Phương vẫn chưa bị xử lý hay có bất cứ hình thức xử lý nào? Bà Thuận nói mình không có trách nhiệm trả lời vì VKSND TP đã ra chọn lọc hủy chọn lọc khởi tố.

Khi chúng tôi đặt vấn đề vì lý do gì trong quá trình điều tra, thụ lý vụ việc, bà Thuận lại đứng ra dàn xếp để bà Minh (mẹ bà Phương) ngồi ở phòng làm việc của mình thương lượng việc khắc phục hậu quả có 1 số nạn nhân? Liệu có khách quan trong 1 sốh xử lý của cơ quan công an khi vụ việc đang trong quá trình điều tra? Bà Thuận đã không trả lời câu hỏi này.

Đáng chú tâm, trong dao động thời gian bị PC45 Công an TP HCM điều tra, bà Trần Thị Hoàng Phương vẫn có dấu hiệu lừa đảo. Cụ thể, ngày 17-2-2017, PC45 Công an TP HCM tiếp nhận đơn của 64 nạn nhân từ Công an quận Thủ Đức chuyển lên tố cáo Công ty Youko. Hơn 5 tháng sau, ngày 26-7-2017, 1 số nạn nhân nhận được thông báo từ PC45 Công an TP HCM rằng hành vi của bà Phương có dấu hiệu của tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

Trong khi bị hại nhận được tài liệu bởi thế thì trước đó mấy ngày, ngày 17-7-2017, bà Trần Thị Hoàng Phương vẫn ung dung nhận tiền, làm thủ tục đưa nhóm 12 người sang Nhật Bản bất hợp pháp, trong đó có anh Nguyễn Công Trãi mà số báo trước chúng tôi đã đề cập.

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 10-9